Er zijn heel wat verschillende taken die pompiers moeten uitvoeren.
Alle pompiers moeten uiteraard mee branden kunnen blussen. Dit hoort tot de basisopdrachten. Naast basisbrandbestrijding moet elke pompier deze basisopdrachten kunnen uitvoeren:
- basis technische hulpverlening
- basiskennis levensreddende handelingen en
- basisrijvaardigheid
Wist je dat je een rijbewijs C behaalt als je bij de brandweer komt werken? Logisch als je onze voertuigen bekijkt...
Om steeds veilig en goed te kunnen werken is opleiding heel belangrijk. En er zijn heel wat uitdagingen die we als brandweer moeten kunnen oplossen. Niet iedereen kan al die technieken en kennis allemaal even goed onder de knie krijgen. Daarom zijn er dus specialisaties.
Wat zou jij boeiend vinden?
Specialist adembescherming
De brandweer heeft adembeschermingstoestellen die de pompiers van ademlucht voorzien.
Rook is namelijk heel gevaarlijk en altijd giftig. Daarom moet de brandweer goed beschermd worden bij interventies met rook, of met gevaarlijke stoffen.
De toestellen zijn dus van levensbelang en moeten goed onderhouden worden. Specialisten adembescherming onderhouden en testen de adembeschermingstoestellen en zorgen ervoor dat er tijdens de interventie ook steeds voldoende ademlucht ter plaatse is.
Specialist dispatch
Wist je dat je eerst bij de Noodcentrale 112 uitkomt als je naar 112 belt? Zij sturen je melding dan door naar de ambulance en de brandweer. Die melding wordt verwerkt in de dispatching van de brandweer, die de juiste wagens en collega's uitstuurt.
De dispatching (of seinkamer) van de brandweer is uitgerust met de nieuwste technologische communicatie- en informaticamiddelen. De dispatchers coördineren en sturen de interventiemiddelen aan vanop afstand. Daarnaast ondersteunen zij de ploegen door hen informatie te geven over de beste route naar de interventie, maar staan ze ook in contact met partners zoals de andere hulpdiensten en de noodcentrale 112.
Bij Brandweer Zone Antwerpen kijken de dispatchers ook mee via de verschillende camera’s op de voertuigen of beelden van de politie om de ploegen van zo veel mogelijk info te voorzien. Ze zijn daarnaast ook chauffeur van de commandowagen en bieden ondersteuning aan de officier tijdens interventies.
Specialist autovoerder
Autovoerders zorgen ervoor dat hun collega's veilig tot op de interventieplaats geraken. Ze nemen daarvoor de snelste en veiligste weg. De dispatcher ondersteunt hen daarbij, zodat ze de wagens ineens goed kunnen opstellen. Daarbij houden ze bijvoorbeeld rekening met wegenwerken onderweg of met de windrichting, zodat ze zo veel mogelijk uit de giftige rook kunnen blijven.
Autovoerders blijven rustig om door het druk verkeer te rijden, kunnen zich goed oriënteren en hebben een passie voor brandweerwagens. Ze zijn fier op hun wagens en onderhouden ze ook.
Naast het navigeren, is het bedienen van de verschillende voertuigen heel belangrijk en uitdagend. Ze brengen dus niet enkel de wagen ter plaatse, maar hebben ook tijdens een interventie de belangrijke taak om bijvoorbeeld samen met hun collega's voor water te zorgen.
Specialist technische hulpverlening
De technische hulpverlener heeft een breed takenpakket. Zo zorgen ze ervoor dat slachtoffers bevrijd worden bij een verkeersongeval wanneer die zelf niet meer kunnen uitstappen. Dan 'knippen' ze letterlijk met technisch materiaal de auto open. Maar ook wanneer iemand bij een ongeval vast komt te zitten onder een wagen, bus, tram of vrachtwagen hebben zij de nodige expertise en materiaal om slachtoffers zo snel mogelijk te bevrijden.
Ze zijn gespecialiseerd om slachtoffers te bevrijden die onder puin terecht kwamen, zoals bij instortingen, en bevrijden ook mensen die vast zitten in een geblokkeerde lift.
Daarnaast zorgen ze ervoor dat gebouwen en elektrische installaties opnieuw zo veilig mogelijk worden (tijdens of na een interventie), kunnen ze met hun wagens zware lasten takelen en zijn ze gespecialiseerd in het zagen van takken/bomen. Ook wanneer die onder spanning staan.
De technische steungroep ondersteunt meestal de standaarduitruk van de brandweer met hun technische/logistieke ondersteuning en expertise. Ze kunnen ook altijd apart opgeroepen worden.
Specialist bij Incident Gevaarlijke Stoffen (IGS)
Gevaarlijke stoffen vind je overal: van de kuisproducten in je berging tot grote tanks met specifieke stoffen in de haven. Daar kan natuurlijk altijd iets mis mee gaan, en dan komen de specialisten 'Incident Gevaarlijke Stoffen' in actie.
Zij zijn opgeleid om gevaarlijke stoffen te herkennen, een eventueel lek te dichten en de situatie opnieuw veilig te krijgen.
Uiteraard werken zij met specifieke bescherming, zoals bijvoorbeeld een chemiepak of een gaspak.
Specialist Waterreddingsteam
Op en in het water kan er heel wat fout gaan. Iemand kan in het water vallen, boten kunnen tegen elkaar varen, een schip kan plots beginnen zinken,... En ja: ook op het water kan er altijd een brand zijn.
In Antwerpen vinden we heel wat water: tot wel 125 kilometer kade! Brandweer Zone Antwerpen beschermt niet enkel de haven, maar ook de Schelde en het Albertkanaal.
Binnen ons Waterreddingsteam vinden we drie soorten specialisten: de duikers, de schippers en de oppervlakteredders.
De interventieduikers hebben verschillende taken. Zo redden ze mensen en dieren die in het water terecht kwamen, zoeken ze naar vermisten en moeten ze soms jammer genoeg ook overleden slachtoffers uit het water halen. In uitzonderlijke gevallen halen ze ook wagens uit het water, samen met de technische hulpverleners.
De schippers varen met de boot van de brandweer: een Rigid Inflatable Boat (RIB). Daarmee ondersteunen ze de andere collega's uit het team op het water. Met deze boot varen, is niet zo gemakkelijk als het misschien lijkt. Ze hebben een zeer goede oriëntatie nodig op het water en specifieke vaardigheden om veilig te varen.
De oppervlakteredders zijn gespecialiseerd in het redden van mensen aan de oppervlakte van het water, zoals het woord het zegt. Zij werken met touwen en ander gespecialiseerd materiaal om mensen en dieren zo snel mogelijk uit het water te redden, ook in stromend water.
Specialist industriële brandbestrijding
Branden blussen is één ding, maar als het brandt op een industriële site dan komt daar heel wat bij kijken. De risico’s in de (petro)chemische industrie vragen om een speciale aanpak en zijn bijzonder veelzijdig. Deze specialisten weten perfect hoe ze bijvoorbeeld tanks met gevaarlijke stoffen moeten koelen en ze oefenen extra op een efficiënte inzet en risicoanalyse voor de inzet van blusschuim. Daarom is dit dus een aparte specialisatie bij Brandweer Zone Antwerpen.
Daarnaast bekwamen deze specialisten zich ook in scheepsbrandbestrijding. Dagelijks passeren er honderden schepen binnen ons beschermingsgebied. Dus brand aan boord van een schip is altijd een reëel risico, en helemaal niet zo evident om te blussen. Denk bijvoorbeeld aan de brand van het vrachtschip Fremantle Highway in de zomer van 2023 in Nederland of aan de brand op het vrachtschip Silver Sky in 2016.
Specialist GRIMP
De specialisten van de GRIMP (Groep voor Reddingen en Interventies op Moeilijke Plaatsen) redden slachtoffers uit benarde situaties op hoogte of in de diepte. De interventies op hoogte zijn bijvoorbeeld op bouwkranen of hoge gebouwen, waar onze ladderwagens niet (gemakkelijk) aan kunnen. Zo evacueren ze bijvoorbeeld slachtoffers die met de ziekenwagen mee moeten, langs de buitenzijde van een hoger appartementsgebouw.
Ze zijn evengoed gespecialiseerd in evacuaties in de diepte. Denk hierbij aan bouwputten of besloten ruimtes zoals tanks. Dat zijn situaties waar onze wagens of ander materiaal eigenlijk niet gemakkelijk kunnen helpen, en die vragen om onze specialisten van de GRIMP.
Specialist BIRD
BIRD? Dat staat voor Beeldvorming, Informatica, Robotica en Digitaal.
Met deze nieuwe specialisatie wil Brandweer Zone Antwerpen de veiligheid verhogen en de doeltreffendheid van de operationele inzet. De focus van het BIRD-team is beeldvorming in de brede zin van het woord. In eerste instantie wordt aan beeldvorming gedaan met behulp van drones. Deze drones zorgen tijdens interventies voor een overzicht van de situatie. Zo kunnen we gerichter op zoek gaan naar mogelijke slachtoffers en worden gevaren en obstakels sneller duidelijk.
Er zijn ook andere vormen van beeldvorming en ondersteuning. Denk bijvoorbeeld aan bodycams, het loggen van ademlucht, temperatuurmetingen,… Boeiend toch?
Niet enkel branden blussen
De brandweer helpt mensen, maar dat hoeft niet altijd door branden te blussen. Achter de schermen zorgen veel mensen ervoor dat de juiste materialen op de wagens liggen, dat de gebouwen in orde blijven en de lonen van de brandweercollega's betaald worden. Er zijn dus ook veel ondersteunende jobs bij de brandweer.